*******************************************************

درباره جاده ابریشم

*******************************************************

جاده ابریشم درواقع شبکه ای از مسیرهای تجاری بودند که در گستره عظیمی از بیابان ها

و کوه ها بسط پیدا کرده بودند. جاده ابریشم به طور رسمی در زمان حکومت سلسله

 هان در چین (از زمان تماس چینی ها با غرب) تأسیس شد. به این ترتیب شبکه راه های جاده ابریشم

از 130 پیش از میلاد به طور منظم مورد استفاده قرار گرفتند و مناطق جهان باستان را با تجارت به

یکدیگر متصل کرد.

این راه ها تا سال 1453 میلادی مورد استفاده قرار گرفتند. در این زمان امپراتوری عثمانی

 تجارت با غرب را تحریم کرد و مسیرها بسته شدند.

تاریخ جاده ابریشم در عمل به قبل از تاریخ سلسله هان برمی گردد

جاده ابریشم در ایران :

  جاده شاهی به صورت یکی از شریان های اصلی جاده ابریشم مورد استفاده قرار می گرفت.

جاده شاهی که در طول امپراتوری هخامنشی (330-500 پیش از میلاد) تأسیس شد

 از شوش در شمال امپراتوری تا دریای مدیترانه در آسیای صغیر (ترکیه امروزی) امتداد می یافت

و در طول مسیر، ایستگاه های پستی اسب های تازه نفس را برای نمایندگان برجسته امپراتوری فراهم می کردند

 تا پیام ها را به سرعت منتقل کنند.

 هرودوت، درباره سرعت و کارایی پیک های پارسی گفته است:

هیچ چیز در جهان سریع تر از پیک های پارسی سفر نمی کرد. نه برف، نه باران، نه گرما، نه تاریکی شب

 مانع از این نمی شد که این پیک ها با سرعت زیاد مراحلی را که برایشان تعیین شده بود

را به طور کامل طی نکنند.

شیوه کار این خطوط، چندین قرن بعد پایه اداره پست ایالات متحده آمریکا را تشکیل داد.

 پارس ها به دقت از جاده شاهی نگهداری می کردند و آن را در جاده های کوچک تر هم گسترش دادند.

 این مسیرها در نهایت از شبه قاره هند در سراسر بین النهرین عبور کردند و به مصر رسیدند.

سپس اسکندر مقدونی سلسله هخامنشی را از میان برد.

مسیرهای جاده ابریشم از چین از میان هند، آسیای صغیر، سراسر بین النهرین، مصر، قاره آفریقا، یونان،

 روم و انگلیس کشیده می شدند. منطقه شمال بین النهرین (ایران کنونی) نزدیک ترین شریک چین در تجارت بود

 و به واسطه امپراتوری اشکانی، مبادلات فرهنگی مهمی انجام می شد.

کاغذ که به وسیله چینی ها در دوران سلسله هان اختراع شده بود و باروت که باز هم اختراع چینی ها بود،

 تأثیر بسیار بیشتری نسبت بر ابریشم داشتند. (غربی ها به ابریشم چینی علاقه زیادی داشتند.)

ادویه جات غنی شرقی هم بیش از صنعت ابریشم به رونق این جاده کمک می کردند.

به این ترتیب ابریشم تنها کالایی نبوده که در این جاده ها داد و ستد می شده.

کاغذ در طول قرن دوم پیش از میلاد اختراع شد،

 بعد در قرن هشتم میلادی برای اولین بار از چین خارج شد و به جهان اسلام راه یافت.

 سپس از دروازه های اسلامی در سیسیل و اسپانیا به اروپا رسید.

 مردمان شمال کوه های آلپ تنها در اواخر قرن چهاردهم میلادی توانستند کاغذهای خودشان را بسازند.

اما بزرگ ترین ارزش جاده ابریشم، تبادل فرهنگی بود.

البته بیماری ها هم در طول این شبکه راه ها منتقل می شدند

 چنان که طاعون در 542 میلادی در این مسیرها گسترش یافت.

اصطلاح جاده ابریشم :

این اصطلاح زمانی که تجارت در جاده ابریشم انجام می گرفته وجود نداشته

و هیچ مسیر واحدی هم به این عنوان در سراسر آسیای مرکزی وجود نداشته است.

مردمان ساکن در طول مسیرهای تجاری مختلف هرگز به هیچ مسیر خاصی

به عنوان «جاده ابریشم» اشاره نکرده اند. آنها به بخش های مختلف جاده ها اشاره می کردند

به عنوان مثال می گفتند «جاده به سمرقند» (یا نام شهرستان بزرگ بعدی را ذکر می کردند)

 یا مسیرهای مختلف سراسر صحرای تکلهمکان را مسیر شمالی یا مسیر جنوبی می نامیدند.

در سال 1877 میلادی، بارون فردیناند فون ریشتهوفن (1833-1905) جغرافیدان برجسته آلمانی

 نقشه هایی از چین تهیه کرد.

 در یک نقشه، تک خطی بود که اروپا و چین را به هم متصل می کرد.

 فون ریشتهوفن آن را جاده ابریشم نامید که این نام از آن زمان باقی مانده است.

منبع : www.020.ir

جاده ابریشم ،  تا سدهٔ پانزدهم میلادی به‌مدت ۱۷۰۰ سال، بزرگ‌ترین شبکهٔ بازرگانی دنیا بود

این جاده نه تنها نقل و انتقال کالا را امکان‌پذیر می‌کرد بلکه باعث انتقال باورهای فکری مثل

 اسلام، هندوئیسم، بودیسم و مسیحیت نیز شد

پیشینه پیدایش مسیر :

در حدود ۴ تا ۶ هزار سال پیش از میلاد، مردم باستانی ای که در محدوده صحرای غربی و مصر

 زندگی می‌کردند، از جنوب غربی آسیا، جانوران اهلی به این منطقه می‌آوردند

پیش از آغاز دوره فرعون‌ها در مصر، در حدود ۴ هزار سال پیش از میلاد،

 از منطقه کنعان (فلسطین و اسرائیل امروزی) ظرف‌های سفالی خریداری می‌کردند.

در زمان ساسانی ، راه بزرگ درآمد ، برای شاهنشاهی ایران، بازرگانی ابریشم

و اخذ حقوق گمرکی از بازرگانان و کاروانیانی بود که از ایران می‌گذشتند.

 چین در آن روزگار از ایران وسمه، قالی، سنگ‌های گران‌بها و پارچه وارد می‌کرد.

یکی از صادرات مهم چین به ایران ابریشم بود که در دربار بیزانس حکم ارز را داشت

و مهم‌تر از طلا و سنگ‌های گران‌بها بود. هدف ایران از در دست داشتن راه ابریشم

افزایش گردش کالا نبود بلکه کم توان نمودن رومی‌ها بود.

دولت ایران همواره بهای ابریشم را بالا می‌برد تا از این رهگذر از بیزانس طلا و پول بیشتری را به چنگ آورد

منبع : wikipedia.org

مسیراصلی جاده ابریشم در ایران و انشعابات مسیرهای جاده ابریشم

*******************************************************

درباره جاده ادویه

*******************************************************

جاده ای در جهرم استان فارس وجود دارد که محلی ها به آن جاده ادویه می گویند

این جاده در زمان صفویه ساخته شده است و قدمت زیادی ندارد (حدود400سال)

در حقیقت این جاده حد فاصل بین بندعباس به اصفهان بوده است و سنگ فرش

است و قسمتهای زیادی از جاده در منطقه جهرم سالم باقیمانده است

پارچه و ادویه از هندوستان توسط کشتی به بندعباس می آمده و از آنجا از طریق

این جاده به شهر های دیگر پخش می شده است

این جاده بین المللی نیست و جاده اصلی ادویه نمی باشد

جاده اصلی ادویه  ،  یک انشعاب اصلی  از جاده ابریشم است که اروپا را به چین متصل میکند

قدمت این جاده مربوط به دوران اشکانیان است

و مارکوپلو با نا امن شدن مسیر شمالی (جاده ابریشم) ، برای سفر به چین از این جاده عبور می کرده است

که در سفرنامه خود از شهر بم بعنوان شهر مهم و بزرگ یاد می کند

جاده ادویه تا دوران پهلوی هم مورد استفاده قرار می گرفته است

و آخرین بازسازی در دوران پهلوی صورت گرفته شده است

*******************************************************

سفر به جاده ادویه ( اطراف شهر بم )

*******************************************************

در 40 کیلومتری بم ، در جاده اصلی از ماشین پیاده شده و مسیر بیابانی و بدون جاده  را

به سمت اعماق بیابان در پیش می گیریم

چند کیلومتر راه می رویم تا اینکه دیگر جاده اصلی به سختی نمایان است

با تلاش بسیار بالاخره جاده تاریخی و شگف آور ادویه را پیدا میکنیم

جاده ای بکر ، تاریخی ، و مرموز

اکنون در جایی قدم می گذاریم که قدمتی چند هزار ساله دارد

در جاده ای راه میرویم که روزگاری مارکوپلو و دیگر جهانگردان مشهور تاریخ باستان در آن قدم گذاشته بودند

و راه رفته اند .

جاده ای  که در آن و شهرهای  مسیرش موضوع هزاران صفحه از سفرنامه های باستانی است

حدود 15 کیلومتر در این جاده اعجاب انگیر زیر آفتاب سوزان  پیاده روی می کنیم

در مسیر به شهری باستانی و قلعه های کوچک که خانه های اعیانی بوده بر می خوریم

در مسیر ما 5 خانه اشرافی بود که نمایان گر رونق این جاده در زمانهای دور است

در اینجا هیچ چیز بجز ما و بیابان و سکوت و قدمت چندهزارساله وجود ندارد

ما قدم بر قسمتی ناشناخته از این جاده تاریخی گذاشتیم

این قسمت بکر و ناشناخته است و تا بحال مورد توجه کسی قرار نگرفته است

و این موضوع زیبایی سفر را دو چندان کرده است

در طول مسیر به دو منطقه بسیار وسیع تپه مانند بر خوردیم

که پر از تکه های کوزه خورد شده است

با جستجو و بررسی خورده سفالها به تعدادی سفال مذاب و سوخته بر خوردیم که نشان دهنده این است

که این محل کارگاه بزرگ سفال سازی بوده است

و گدازه های موجود ، حاصل از کوره های سفال پزی بوده است

در طول مسیر دائما به تکه های سفال بر میخوریم که هر سفال با توجه به شکل و رنگ و ساختارش

متعلق به یک هزاره متفاوت است

کل تاریخ چندهزار ساله این جاده را ، بطور دائم با دیدن آثار بجا مانده از آن لمس می کنیم

قسمتی از جاده که بناهای قدیمی هم دارد و حاکی ازآن است که در قدیم شهری در آنجا بوده

عرض جاده به حدود 12 متر میرسید

که نشان میدهد این جاده از چه حجم تردد زیادی برخوردار بوده است

و کلا جاده در طول مسیر هم عریض و پهن است

(قسمت عریض و پهن جاده ادویه )

رودخانه ای خشک و قدیمی ، با تغییر مسیر به این جاده باعث شده قسمتی از جاده از بین برود

و با تلاش فراوان ادامه جاده را از بعد از رودخانه پیدا کرده و دوباره به راه خود ادامه می دهیم

(رودخانه باستانی و خشک ، قطع کننده جاده ادویه )

بیشتر مسیر سنگ فرش خود را از دست داده و فقط بصورت یک جاده خاکی کمرنگ باقی مانده است

فقط قسمت کوچکی از این مسیر ، در وسط راه بود که، سنگ فرش قدیمی و اصلی آن سالم مانده بود

که دیدن آن بسیار جالب و هیجان انگیز بود

(سنگ فرش قدیمی جاده ادویه )

بعد از حدود 7-8ساعت پیاده روی در این منطقه باستانی ، به سمت جاده اصلی تغییر مسیر می دهیم

و با رسیدن به جاده آسفالت ، خود را به شهر بم می رسانیم